2020. 12. 7.(월) 14:00 (총 12매) |
2020. 12. 8.(화) 10:00 |
|||||
기후과학국 기후변화감시과 기상서비스진흥국 국가기후데이터센터 |
과 장 김 정 식 |
맑고 건조했던 10월, 변덕스러운 11월
[기 온] 주기적 기온 변화 속에, 11월 중순 기온 전국 큰 폭 상승
[강수량] 맑은 날이 많았으나, 11월 중순 서울 104년 만의 폭우
□ 기상청(청장 박광석)은 2020년 가을철(9~11월) 기상특성 분석결과를 발표하였다.
○ 올가을은 평균적으로 기온과 강수 모두 평년 수준을 보였으나, 10월은 이례적으로 월강수량과 강수일수가 작년보다 각 16배, 2.5배 적어 최소 2위를 기록하며 매우 건조했던 반면,
○ 11월 중순에는 연일 극값을 경신하는 등 매우 높은 기온과 기록적으로 많은 비가 내려, 기온과 강수량의 변동이 매우 컸던 것으로 나타났다.
[ 가을철(9~11월) 강수량 분석 ]
□ 올가을은 고기압의 영향을 주로 받아 작년보다 맑은 날이 많았으나, 전국 강수량은 259.4㎜를 기록해 평년(259.7㎜) 수준으로 나타났다. 이는 9월 초 태풍의 영향과 11월 중순 저기압에 의한 많은 비로 강수 극값을 기록하는 등 강수 쏠림 현상이 나타났기 때문이다.
○ 9월 초 태풍 ‘마이삭(8. 28.∼9. 3.)’과 ‘하이선(9. 1.∼9. 7.)’이 2~3일과 6~7일에 우리나라에 상륙하면서, 매우 많은 비가 내렸고,
- 1 -
○ 11월 17~19일에는 남서쪽의 따뜻하고 습한 공기가 유입되어 전국적으로 기온을 큰 폭으로 상승시켰고, 북서쪽의 찬 공기와 만나 19일에 이례적으로 많은 가을비가 내리면서, 서울은 11월 일강수량 최다 1위(86.9㎜)를 경신하기도 하였다.
※ [극값] 일강수량 최다 1위 지점(㎜): (19일) 서울 86.9, 춘천 72.0, 북창원 64.7 등
○ 그러나, 역대 가장 많은 10월 강수량을 기록했던 작년(169.0㎜)과 달리 올해 10월은 강수량(10.5㎜)과 강수일수(2.6일)가 1973년 이후 두 번째로 적어 매우 건조하였다(최소 1위 2004년 6.0㎜, 2.5일).
※ [극값] 10월 강수량 최소 1위 지점(㎜): 서울 0.0, 인천 1.9, 춘천 0.1, 강릉 0.6
- 2 -
|
|
【그림 1】 2020년 9~11월 전국 강수량 (왼쪽) 일 변화 시계열과 (오른쪽) 분포도 |
[ 가을철(9~11월) 기온 분석 ]
□ 전국 평균기온은 14.4℃로 역대 2위로 따뜻했던 작년보다 1.0℃ 낮게 나타났으나, 따뜻한 이동성 고기압의 영향과 북서쪽의 찬 대륙고기압이 번갈아 영향을 주며, 기온의 변동 폭이 컸다.
○ 특히, 10월 23~24일과 11월 3~4일에는 우리나라 5km 상공의 찬 공기 유입과 강한 북서풍의 영향으로 기온이 크게 떨어진 반면,
○ 11월 17~19일은 남서쪽에서 따뜻한 공기가 지속적으로 유입되어 일시적으로 기온이 큰 폭으로 상승하면서 전국 일평균기온 최고 1위를 매일 경신하는 등 변동 폭이 매우 컸던 것으로 분석되었다.
※ [극값] 전국 일평균기온 최고 1위: 17일(14.6℃), 18일(17.6℃), 19일(16.8℃)
※ [극값] 일평균기온 최고 1위 지점(℃): (18일) 제주 22.4, 해남 20.7, 보령 20.4 등
(19일) 포항 20.5, 북창원 20.3, 울산 19.6, 북강릉 19.1 등
- 3 -
|
|
【그림 2】 2020년 9~11월 전국 평균기온 (왼쪽) 일 변화 시계열과 (오른쪽) 분포도 |
【표 1】 2020년 가을철(9~11월) 기상요소별 값과 순위(1973년 이후 전국평균)
평균기온 |
최고기온 |
최저기온 |
강수량 |
||||||||
상위 |
년도 |
값(℃)/ 평년편차 |
상위 |
년도 |
값(℃)/ 평년편차 |
상위 |
년도 |
값(℃)/ 평년편차 |
상위 |
년도 |
값(㎜)/ 퍼센타일 |
1 |
1975 |
15.5/+1.4 |
1 |
1998 |
21.3/+1.2 |
1 |
1975 |
11.1/+1.9 |
1 |
1985 |
491.6/100 |
21 |
2020 |
14.4/+0.3 |
30 |
2020 |
19.9/- 0.2 |
19 |
2020 |
9.7/+0.5 |
21 |
2020 |
259.4/53.5 |
○ (첫눈) 찬 대륙고기압이 일시적으로 확장하면서 올해 첫눈은 11월 3일 백령도를 시작으로 28~29일 울릉도, 흑산도, 인천, 수원, 홍성에서 관측되었으며, 백령도는 작년보다 15일 빨랐고, 인천과 수원은 11일 늦었던 것으로 기록되었다.
기상요소 |
날짜 |
지점 |
작년 대비 |
평년 대비 |
첫눈 |
11월 3일 |
백령도 |
15일 빠름 |
13일 빠름 |
11월 28일 |
울릉도 |
9일 늦음 |
15일 늦음 |
|
흑산도 |
7일 빠름 |
4일 빠름 |
||
11월 29일 |
인천 |
11일 늦음 |
5일 늦음 |
|
수원 |
11일 늦음 |
7일 늦음 |
||
홍성 |
10일 늦음 |
- |
※ 홍성: 2015년에 신설된 관측지점으로 평년값이 없음
- 4 -
□ 박광석 기상청장은 “올해 가을도 태풍 2개의 영향과 11월 중순 강수량과 기온의 극값이 기록되는 등, 여름에 이어 이상기상이 계속 나타나고 있어, 기후변화로 인한 이상기상에 대한 예측과 즉각적인 대응 시스템을 더욱 발전시키는 것이 시급합니다.”라며, “이번 겨울에도 발생할 수 있는 이상기상 현상에도 총력을 다해 신뢰성 있는 예측과 국민에게 도움이 되는 기상정보를 제공하도록 하겠습니다.”라고 밝혔다.
□ 참고 자료
1. 태풍 발생과 영향 수(1904~2020년 11월)
2. 11월 우리나라 기온과 강수량 현황
3. 가을철 북한의 기온과 강수량 현황
4. 가을철 전국의 기상자료
5. 가을철 지점별 극값(5순위 이내) 경신 현황
- 5 -
참고 1 |
태풍 발생과 영향 수(1904~2020년 11월) |
년 |
1월 |
2월 |
3월 |
4월 |
5월 |
6월 |
7월 |
8월 |
9월 |
10월 |
11월 |
12월 |
연 합계 |
2020 |
1 |
1 |
7 (3) |
4 (1) |
7 |
2 |
22 (4) |
||||||
2019 |
1 |
1 |
|
|
|
1 |
4 (1) |
5 (3) |
6 (3) |
4 |
6 |
1 |
29 (7) |
2018 |
1 |
1 |
1 |
|
4(1) |
5 |
9(2) |
4 (2) |
1 |
3 |
29 (5) |
||
2017 |
|
|
|
1 |
|
1 |
8 (2) |
5 |
4 (1) |
3 |
3 |
2 |
27 (3) |
2016 |
|
|
|
|
|
|
4 |
7 |
7 (2) |
4 |
3 |
1 |
26 (2) |
2015 |
1 |
1 |
2 |
1 |
2 |
2 (1) |
4 (2) |
3 (1) |
5 |
4 |
1 |
1 |
27 (4) |
2014 |
2 |
1 |
|
2 |
|
2 |
5 (3) |
1 |
5 |
2 (1) |
1 |
2 |
23 (4) |
2013 |
1 |
1 |
|
|
|
4 (1) |
3 |
6 (1) |
8 |
6 (1) |
2 |
|
31 (3) |
2012 |
|
|
1 |
|
1 |
4 |
4 (2) |
5 (2) |
3 (1) |
5 |
1 |
1 |
25 (5) |
2011 |
|
|
|
|
2 |
3 (1) |
4 (1) |
3 (1) |
7 |
1 |
|
1 |
21 (3) |
2010 |
|
|
1 |
|
|
|
2 |
5 (2) |
4 (1) |
2 |
|
|
14 (3) |
2009 |
|
|
|
|
2 |
2 |
2 |
5 |
7 |
3 |
1 |
|
22 |
2008 |
|
|
|
1 |
4 |
1 |
2 (1) |
4 |
5 |
1 |
3 |
1 |
22 (1) |
2007 |
|
|
|
1 |
1 |
|
3 (2) |
4 |
5 (1) |
6 |
4 |
|
24 (3) |
2006 |
|
|
|
|
1 |
1 |
3 (1) |
7 (1) |
3 (1) |
4 |
2 |
2 |
23 (3) |
2005 |
1 |
|
1 |
1 |
|
1 |
5 |
5 (1) |
5 |
2 |
2 |
|
23 (1) |
2004 |
|
|
|
1 |
2 |
5 (1) |
2 (1) |
8 (3) |
3 |
3 |
3 |
2 |
29 (5) |
2003 |
1 |
|
|
1 |
2 (1) |
2 (1) |
2 |
5 (1) |
3 (1) |
3 |
2 |
|
21 (4) |
2002 |
1 |
1 |
|
|
1 |
3 (1) |
5 (2) |
6 (1) |
4 |
2 |
2 |
1 |
26 (4) |
2001 |
|
|
|
|
1 |
2 |
5 |
6 (1) |
5 |
3 |
1 |
3 |
26 (1) |
2000 |
|
|
|
|
2 |
|
5 (2) |
6 (2) |
5 (1) |
2 |
2 |
1 |
23 (5) |
1999 |
|
|
|
2 |
|
1 |
4 (2) |
6 (1) |
6 (2) |
2 |
1 |
|
22 (5) |
1998 |
|
|
|
|
|
|
1 |
3 |
5 (1) |
2 (1) |
3 |
2 |
16 (2) |
1997 |
|
|
|
2 |
3 |
3 (1) |
4 (2) |
6 |
4 (1) |
3 |
2 |
1 |
28 (4) |
1996 |
|
1 |
|
1 |
2 |
|
5 (1) |
6 (1) |
6 |
2 |
2 |
1 |
26 (2) |
1995 |
|
|
|
1 |
|
1 |
2 (1) |
6 (1) |
5 (1) |
6 |
1 |
1 |
23 (3) |
1994 |
|
|
|
1 |
1 |
2 |
7 (2) |
9 (2) |
8 |
6 (1) |
|
2 |
36 (5) |
1993 |
|
|
1 |
|
|
1 |
4 (2) |
7 (2) |
5 |
5 |
2 |
3 |
28 (4) |
1992 |
1 |
1 |
|
|
|
2 |
4 |
8 (1) |
5 (1) |
7 |
3 |
|
31 (2) |
1991 |
|
|
2 |
1 |
1 |
1 |
4 (1) |
5 (2) |
6 (2) |
3 |
6 |
|
29 (5) |
1990 |
1 |
|
|
1 |
1 |
3 (1) |
4 (1) |
6 (1) |
4 (1) |
4 |
4 |
1 |
29 (4) |
1989 |
1 |
|
|
1 |
2 |
2 (1) |
7 (1) |
5 |
6 |
4 |
3 |
1 |
32 (2) |
1988 |
1 |
|
|
|
1 |
3 |
2 |
8 |
8 |
5 |
2 |
1 |
31 |
1987 |
1 |
|
|
1 |
|
2 |
4 (2) |
4 (1) |
6 |
2 |
2 |
1 |
23 (3) |
1986 |
|
1 |
|
1 |
2 |
2 (1) |
3 |
5 (1) |
3 (1) |
5 |
4 |
3 |
29 (3) |
1985 |
2 |
|
|
|
1 |
3 (1) |
2 (1) |
7 (2) |
5 (1) |
4 |
1 |
2 |
27 (5) |
1984 |
|
|
|
|
|
2 |
5 (1) |
5 (2) |
4 |
7 |
3 |
1 |
27 (3) |
1983 |
|
|
|
|
|
1 |
3 |
5 |
2 (1) |
5 |
5 |
2 |
23 (1) |
1982 |
|
|
3 |
|
1 |
3 |
3 (1) |
5 (2) |
5 (1) |
3 |
1 |
1 |
25 (4) |
1981 |
|
|
1 |
2 |
|
3 (2) |
4 (1) |
8 (1) |
4 (1) |
2 |
3 |
2 |
29 (5) |
1980 |
|
|
|
1 |
4 |
1 |
4 (1) |
2 (1) |
6 (1) |
4 |
1 |
1 |
24 (3) |
1979 |
1 |
|
1 |
1 |
2 |
|
4 |
2 (2) |
6 |
3 |
2 |
2 |
24 (2) |
1978 |
1 |
|
|
1 |
|
3 (1) |
4 (1) |
8 (1) |
5 (1) |
4 |
4 |
|
30 (4) |
1977 |
|
|
1 |
|
|
1 |
3 |
3 (1) |
5 (1) |
5 |
1 |
2 |
21 (2) |
1976 |
1 |
1 |
|
2 |
2 |
2 |
4 (3) |
4 (2) |
5 (1) |
1 |
1 |
2 |
25 (6) |
1975 |
1 |
|
|
|
|
|
2 (1) |
4 (1) |
5 |
5 |
3 |
1 |
21 (2) |
1974 |
1 |
|
1 |
1 |
1 |
4 (1) |
4 (1) |
6 (2) |
4 |
4 |
4 |
2 |
32 (4) |
1973 |
|
|
|
|
|
|
7 (2) |
5 (1) |
2 |
4 |
3 |
|
21 (3) |
1972 |
1 |
|
|
|
1 |
3 |
6 (2) |
5 (1) |
5 (1) |
5 |
3 |
2 |
31 (4) |
1971 |
1 |
|
1 |
3 |
4 |
2 |
8 (1) |
5 (1) |
6 (1) |
4 |
2 |
|
36 (3) |
1970 |
|
1 |
|
|
|
2 (1) |
3 (1) |
6 (2) |
5 |
5 |
4 |
|
26 (4) |
1969 |
1 |
|
1 |
1 |
|
|
3 |
4 |
3 (1) |
3 |
2 |
1 |
19 (1) |
1968 |
|
|
|
1 |
1 |
1 |
3 (1) |
8 (1) |
3 (1) |
5 |
5 |
|
27 (3) |
1967 |
|
1 |
2 |
1 |
1 |
1 |
7 (1) |
9 |
9 |
4 |
3 |
1 |
39 (1) |
1966 |
|
|
|
1 |
2 |
1 |
4 |
10 (3) |
9 |
4 |
3 |
1 |
35 (3) |
1965 |
2 |
1 |
1 |
1 |
2 |
3 |
5 (2) |
5 (1) |
8 |
2 |
2 |
|
32 (3) |
1964 |
|
|
|
|
2 |
2 |
7 (4) |
5 |
6 |
5 |
6 |
1 |
34 (4) |
1963 |
|
|
|
1 |
|
4 (2) |
4 (1) |
3 |
5 |
4 |
|
3 |
24 (3) |
1962 |
|
1 |
|
1 |
2 |
|
6 (3) |
7 (1) |
4 |
5 |
3 |
1 |
30 (4) |
1961 |
1 |
|
1 |
|
2 (1) |
3 (1) |
4 (1) |
6 |
6 (2) |
4 |
1 |
1 |
29 (5) |
1960 |
|
|
|
1 |
1 |
3 |
3 (1) |
10 (2) |
3 |
4 |
1 |
1 |
27 (3) |
1959 |
|
1 |
1 |
1 |
|
|
2 (2) |
6 (3) |
4 (2) |
4 |
2 |
2 |
23 (7) |
1958 |
1 |
|
|
1 |
1 |
4 |
7 |
5 (1) |
5 |
3 |
2 |
2 |
31 (1) |
1957 |
2 |
|
|
1 |
1 |
1 (1) |
1 |
4 (1) |
5 |
4 |
3 |
|
22 (2) |
1956 |
|
|
1 |
2 |
|
1 |
2 |
5 (2) |
6 (2) |
1 |
4 |
1 |
23 (4) |
1955 |
1 |
1 |
1 |
1 |
|
2 |
7 (2) |
6 |
4 (1) |
3 |
1 |
1 |
28 (3) |
1954 |
|
|
1 |
|
1 |
|
1 |
5 (1) |
5 (2) |
4 |
3 |
1 |
21 (3) |
1953 |
|
1 |
|
|
1 (1) |
2 (1) |
1 |
6 (1) |
3 |
5 |
3 |
1 |
23 (3) |
1952 |
|
|
|
|
|
3 (1) |
3 (1) |
5 (2) |
3 |
6 |
3 |
4 |
27 (4) |
1951 |
|
1 |
1 |
2 |
1 |
1 |
3 |
3 (1) |
2 (1) |
4 (1) |
1 |
2 |
21 (3) |
1950 |
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
2 (2) |
2 (2) |
|
|
|
7 (7) |
1949 |
|
|
|
|
|
1 (1) |
2 (2) |
1 (1) |
|
|
|
|
4 (4) |
1948 |
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
4 (4) |
1946 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
|
3 (3) |
1945 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
4 (4) |
1944 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
|
1 (1) |
1943 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
|
|
|
|
3 (3) |
1942 |
|
|
|
|
|
|
|
3 (3) |
|
|
|
|
3 (3) |
1941 |
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
2 (2) |
|
|
|
|
3 (3) |
1940 |
|
|
|
|
|
|
3 (3) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
5 (5) |
1939 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
|
2 (2) |
1938 |
|
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
|
|
|
|
2 (2) |
1937 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
1 (1) |
|
|
|
2 (2) |
1936 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
2 (2) |
|
|
|
|
4 (4) |
1935 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
1 (1) |
|
|
|
2 (2) |
1934 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
3 (3) |
1933 |
|
|
|
|
|
1 (1) |
3 (3) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
6 (6) |
1932 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
|
2 (2) |
1931 |
|
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
|
|
|
3 (3) |
1930 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
|
|
|
|
3 (3) |
1929 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
1 (1) |
1928 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
|
|
|
2 (2) |
1927 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
2 (2) |
1926 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
|
2 (2) |
1925 |
|
|
|
|
|
|
3 (3) |
2 (2) |
|
|
|
|
5 (5) |
1924 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
3 (3) |
|
|
|
|
4 (4) |
1923 |
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
|
4 (4) |
1922 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
5 (5) |
1921 |
|
|
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
|
|
|
2 (2) |
1919 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
3 (3) |
|
|
|
|
4 (4) |
1918 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
|
3 (3) |
1917 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
3 (3) |
1916 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
2 (2) |
1915 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
3 (3) |
1914 |
|
|
|
|
|
2 (2) |
1 (1) |
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
6 (6) |
1913 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
|
1 (1) |
1912 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
|
1 (1) |
1911 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
2 (2) |
1 (1) |
|
|
|
5 (5) |
1910 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
|
1 (1) |
1909 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
|
|
|
|
2 (2) |
1908 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
|
|
|
|
1 (1) |
1907 |
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
|
1 (1) |
|
|
|
3 (3) |
1906 |
|
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
1 (1) |
1 (1) |
|
|
3 (3) |
1905 |
|
|
|
|
|
|
1 (1) |
2 (2) |
|
|
|
|
3 (3) |
1904 |
|
|
|
|
|
|
|
2 (2) |
|
|
|
|
2 (2) |
평년 (1981 ~2010) |
0.3 |
0.1 |
0.3 |
0.6 |
1.0 |
1.7 (0.3) |
3.6 (0.9) |
5.8 (1.1) |
4.9 (0.6) |
3.6 (0.1) |
2.3 |
1.2 |
25.6 (3.1) |
- 6 -
참고 2 |
11월 우리나라 기온과 강수량 현황 |
○ 11월 전국 평균기온은 평년보다 높았으며, 전국 강수량은 평년과 비슷하였습니다.
[기 온] 전국 평균기온은 8.8℃로 평년(7.6±0.6℃)보다 높았습니다.
[강수량] 전국 강수량은 38.9㎜로 평년(22.8∼55.8㎜)과 비슷하였습니다.
- 7 -
|
|
|
|
【그림 1】 전국 45개 지점의 11월 평균기온과 편차(℃) 분포도 및 일변화 시계열(위), 강수량(㎜)과 강수량 퍼센타일 분포도 및 강수량(㎜) 시계열(아래) ※ 분포도는 전국 45개 지점과 제주도 2개 지점임 |
※ 퍼센타일(백분위): 평년 동일 기간의 강수량을 크기가 작은 것부터 나열하여 가장 작은 값을 0, 가장 큰 값을 100으로 하는 수임. ※ 강수량의 평년 비슷 범위: 33.33~66.67 퍼센타일에 해당하는 구간 |
【표 1】 2020년 11월 기상요소별 순위 (1973년 이후)
구분 |
평균기온 (평년편차) |
최고기온 (평년편차) |
최저기온 (평년편차) |
강수량 (퍼센타일) |
강수일수 (평년편차) |
값 |
8.8℃ (+1.2℃) |
14.3℃ (+0.7℃) |
3.8℃ (+1.3℃) |
38.9㎜ (51.9퍼센타일) |
5.3일 (- 1.8일) |
순위(상위) |
10위 |
14위 |
11위 |
24위 |
37위 |
1위 |
‘11년 11.0℃ |
‘90년 16.2℃ |
‘11년 6.8℃ |
’97년 157.6㎜ |
‘15년 15.1일 |
2위 |
‘15년 10.1℃ |
‘11년 15.9℃ |
‘15년 6.6℃ |
’15년 128.2㎜ |
‘85년 13.2일 |
※ 같은 극값이 2개 이상 존재할 때는 최근 값을 우선순위로 함(출처: 기후통계지침(2019))
- 8 -
참고 3 |
가을철 북한 기온과 강수량 현황 |
○ 2020년 가을철(9~11월) 북한의 평균기온은 평년보다 높았으며, 강수량도 평년보다 많았습니다.
[기 온] 북한의 평균기온은 10.9℃로 평년(10.3±0.4℃)보다 높았습니다.
[강수량] 북한의 강수량은 337.8㎜로 평년(130.7∼174.8㎜)보다 많았습니다.
- 9 -
|
|
|
|
|
|
【그림 1】 북한 27개 지점의 9~11월 (위) 평균기온과 편차(℃) 분포도 및 일변화 시계열, (아래) 강수량(㎜)과 강수량 퍼센타일 분포도 및 강수량(㎜) 시계열 |
※ 퍼센타일: 평년 동일 기간의 강수량을 크기가 작은 것부터 나열하여 가장 작은 값을 0, 가장 큰 값을 100으로 하는 수 ※ 강수량의 평년 비슷 범위: 33.33~66.67퍼센타일에 해당하는 구간 |
- 10 -
참고 4 |
가을철 전국의 기상자료 |
□ 평균기온, 평균 최고기온, 평균 최저기온, 강수량(1973~2020년)
□ 평년대비 기상요소 값
요소(전국) |
2020년 가을(a) |
2019년 가을(b) |
가을 평년값 (c) |
작년차 (a- b) |
평년차 (a- c) |
1973년 이래 순위 (5위 이내) |
평균기온(℃) |
14.4 |
15.4 |
14.1 |
- 1.0 |
0.3 |
|
평균 최고기온(℃) |
19.9 |
21.0 |
20.1 |
- 1.1 |
- 0.2 |
|
평균 최저기온(℃) |
9.7 |
10.9 |
9.2 |
- 1.2 |
0.5 |
|
강수량(㎜) |
259.4 |
448.4 |
259.7 |
- 189.0 |
- 0.3 |
|
강수일수(일) |
19.9 |
25.8 |
21.8 |
- 5.9 |
- 1.9 |
|
일조시간(hr) |
584.2 |
540.0 |
538.5 |
44.2 |
45.7 |
|
운량(할) |
4.8 |
5.2 |
4.5 |
- 0.4 |
0.3 |
|
평균풍속(㎧) |
1.7 |
1.7 |
1.8 |
0.0 |
- 0.1 |
|
일최저기온 0℃ 미만일수(일) |
7.7 |
7.1 |
10.7 |
0.6 |
- 3 |
|
일교차 10℃ 이상일수(일) |
45.9 |
47.3 |
52.9 |
- 1.4 |
- 7.0 |
|
눈일수 |
0.2 |
0.8 |
1.4 |
- 0.6 |
- 1.2 |
최저 4위 |
- 11 -
참고 5 |
가을철 지점별 극값(5순위 이내) 경신 현황 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
102 |
백령도 |
2000.11.01. |
2006 |
15.4 |
2019 |
15.2 |
2020 |
15.0 |
2015 |
14.9 |
2008 |
14.8 |
169 |
흑산도 |
1997.01.01. |
2020 |
17.2 |
2014 |
17.2 |
1998 |
17.2 |
2018 |
17.1 |
2006 |
17.1 |
255 |
북창원 |
2008.12.26. |
2020 |
16.8 |
2011 |
16.8 |
2016 |
16.4 |
2015 |
16.4 |
2013 |
16.3 |
258 |
보성군 |
2010.02.08. |
2011 |
16.8 |
2019 |
16.5 |
2015 |
16.5 |
2016 |
16.3 |
2020 |
16.2 |
259 |
강진군 |
2009.11.10. |
2019 |
16.6 |
2011 |
16.3 |
2016 |
16.2 |
2015 |
16.0 |
2020 |
15.8 |
263 |
의령군 |
2010.06.21. |
2019 |
15.6 |
2011 |
15.4 |
2020 |
14.6 |
2016 |
14.4 |
2010 |
14.4 |
276 |
청송군 |
2010.09.01. |
2019 |
13.3 |
2016 |
13.0 |
2011 |
12.7 |
2015 |
12.6 |
2020 |
12.2 |
283 |
경주시 |
2010.08.06. |
2019 |
15.7 |
2016 |
15.2 |
2011 |
15.0 |
2015 |
14.9 |
2020 |
14.7 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
99 |
파주 |
2001.12.07. |
2002 |
10.3 |
2018 |
11.5 |
2017 |
11.6 |
2020 |
12.0 |
2012 |
12.4 |
155 |
창원 |
1985.07.01. |
1986 |
15.2 |
2018 |
15.5 |
2002 |
15.5 |
2012 |
16.0 |
2020 |
16.1 |
172 |
고창 |
2010.12.01. |
2018 |
14.2 |
2017 |
14.3 |
2020 |
14.6 |
2013 |
14.6 |
2012 |
14.7 |
217 |
정선군 |
2010.08.06. |
2012 |
10.9 |
2018 |
11.0 |
2010 |
11.3 |
2020 |
11.7 |
2017 |
11.7 |
251 |
고창군 |
2007.11.01. |
2018 |
13.6 |
2017 |
14.4 |
2020 |
14.6 |
2012 |
14.7 |
2019 |
15.5 |
252 |
영광군 |
2007.11.26. |
2018 |
14.3 |
2012 |
14.3 |
2017 |
14.4 |
2020 |
14.8 |
2010 |
15.0 |
253 |
김해시 |
2008.02.13. |
2012 |
15.6 |
2017 |
15.7 |
2018 |
16.1 |
2020 |
16.3 |
2016 |
16.6 |
257 |
양산시 |
2008.12.26. |
2012 |
15.8 |
2018 |
15.9 |
2020 |
16.4 |
2017 |
16.6 |
2014 |
16.6 |
264 |
함양군 |
2010.06.21. |
2018 |
12.6 |
2012 |
12.9 |
2017 |
13.3 |
2010 |
13.3 |
2020 |
13.4 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
104 |
북강릉 |
2008.07.28. |
2019 |
19.2 |
2014 |
19.2 |
2011 |
19.0 |
2008 |
19 |
2020 |
18.9 |
169 |
흑산도 |
1997.01.01. |
2020 |
20.4 |
2019 |
20.1 |
2018 |
20.1 |
2006 |
19.7 |
1998 |
19.7 |
255 |
북창원 |
2008.12.26. |
2020 |
22.1 |
2013 |
21.8 |
2011 |
21.8 |
2015 |
21.7 |
2010 |
21.6 |
258 |
보성군 |
2010.02.08. |
2011 |
22.3 |
2019 |
22.0 |
2015 |
22.0 |
2013 |
21.8 |
2020 |
21.7 |
263 |
의령군 |
2010.06.21. |
2019 |
22.3 |
2010 |
22.3 |
2011 |
22.2 |
2020 |
21.8 |
2017 |
21.8 |
276 |
청송군 |
2010.09.01. |
2019 |
20.0 |
2015 |
19.7 |
2011 |
19.7 |
2020 |
19.6 |
2014 |
19.4 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
99 |
파주 |
2001.12.07. |
2002 |
17.0 |
2007 |
18.5 |
2017 |
18.7 |
2020 |
18.8 |
2012 |
18.8 |
172 |
고창 |
2010.12.01. |
2012 |
20.0 |
2018 |
20.1 |
2017 |
20.2 |
2013 |
20.2 |
2020 |
20.3 |
217 |
정선군 |
2010.08.06. |
2012 |
17.2 |
2018 |
17.7 |
2013 |
17.9 |
2010 |
17.9 |
2020 |
18.1 |
251 |
고창군 |
2007.11.01. |
2018 |
19.8 |
2020 |
20.1 |
2012 |
20.1 |
2017 |
20.3 |
2007 |
20.7 |
252 |
영광군 |
2007.11.26. |
2012 |
19.4 |
2020 |
20.2 |
2017 |
20.2 |
2018 |
20.3 |
2016 |
20.4 |
253 |
김해시 |
2008.02.13. |
2012 |
21.2 |
2016 |
21.3 |
2017 |
21.5 |
2018 |
21.7 |
2020 |
21.9 |
254 |
순창군 |
2008.07.16. |
2016 |
19.5 |
2012 |
19.9 |
2018 |
20.1 |
2020 |
20.4 |
2017 |
20.4 |
257 |
양산시 |
2008.12.26. |
2012 |
21.2 |
2018 |
21.7 |
2016 |
21.9 |
2020 |
22.1 |
2009 |
22.1 |
264 |
함양군 |
2010.06.21. |
2018 |
20.1 |
2012 |
20.2 |
2010 |
20.7 |
2020 |
20.8 |
2013 |
20.8 |
271 |
봉화 |
1988.01.01. |
2002 |
15.7 |
2012 |
17.1 |
2013 |
17.7 |
2018 |
17.9 |
2020 |
18.0 |
283 |
경주시 |
2010.08.06. |
2012 |
20.3 |
2016 |
20.6 |
2018 |
20.8 |
2020 |
20.9 |
2014 |
21.0 |
- 12 -
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
172 |
고창 |
2010.12.01. |
2016 |
11.6 |
2019 |
10.8 |
2015 |
10.7 |
2011 |
10.7 |
2020 |
10.0 |
255 |
북창원 |
2008.12.26. |
2016 |
12.8 |
2011 |
12.7 |
2020 |
12.3 |
2015 |
12.1 |
2009 |
12.0 |
258 |
보성군 |
2010.02.08. |
2016 |
12.0 |
2011 |
12.0 |
2015 |
11.9 |
2019 |
11.6 |
2020 |
11.2 |
259 |
강진군 |
2009.11.10. |
2016 |
12.1 |
2019 |
11.8 |
2011 |
11.4 |
2015 |
11.2 |
2020 |
11.0 |
263 |
의령군 |
2010.06.21. |
2019 |
10.5 |
2011 |
10.2 |
2016 |
10.1 |
2015 |
9.0 |
2020 |
8.9 |
271 |
봉화 |
1988.01.01. |
2016 |
7.2 |
2019 |
6.9 |
2007 |
6.1 |
1998 |
6.1 |
2020 |
6.0 |
283 |
경주시 |
2010.08.06. |
2016 |
11.0 |
2019 |
10.7 |
2015 |
10.1 |
2011 |
9.8 |
2020 |
9.6 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
99 |
파주 |
2001.12.07. |
2002 |
4.7 |
2017 |
5.6 |
2018 |
5.8 |
2020 |
6.2 |
2004 |
6.9 |
104 |
북강릉 |
2008.07.28. |
2012 |
9.3 |
2018 |
9.9 |
2017 |
9.9 |
2020 |
10.0 |
2013 |
10.0 |
155 |
창원 |
1985.07.01. |
2018 |
11.6 |
2002 |
11.6 |
1986 |
11.7 |
2020 |
12.1 |
1995 |
12.1 |
217 |
정선군 |
2010.08.06. |
2012 |
6.4 |
2018 |
6.6 |
2010 |
6.9 |
2017 |
7.0 |
2020 |
7.1 |
251 |
고창군 |
2007.11.01. |
2018 |
8.6 |
2017 |
9.2 |
2012 |
9.9 |
2020 |
10.0 |
2010 |
10.5 |
252 |
영광군 |
2007.11.26. |
2018 |
9.2 |
2017 |
9.3 |
2012 |
9.6 |
2010 |
10.0 |
2020 |
10.2 |
253 |
김해시 |
2008.02.13. |
2017 |
11.3 |
2012 |
11.3 |
2020 |
12.0 |
2018 |
12.0 |
2013 |
12.7 |
257 |
양산시 |
2008.12.26. |
2012 |
11.1 |
2018 |
11.3 |
2017 |
11.6 |
2020 |
11.7 |
2014 |
12.0 |
264 |
함양군 |
2010.06.21. |
2018 |
6.9 |
2017 |
7.2 |
2012 |
7.2 |
2010 |
7.6 |
2020 |
7.8 |
276 |
청송군 |
2010.09.01. |
2012 |
5.5 |
2010 |
6.2 |
2018 |
6.4 |
2017 |
6.4 |
2020 |
6.5 |
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
102 |
백령도 |
2000.11.01. |
2010 |
398.0 |
2007 |
371.7 |
2020 |
292.8 |
2011 |
239.5 |
2019 |
237.2 |
104 |
북강릉 |
2008.07.28. |
2019 |
778.7 |
2020 |
547.7 |
2011 |
480.0 |
2015 |
470.3 |
2018 |
447.4 |
172 |
고창 |
2010.12.01. |
2019 |
411.9 |
2016 |
348.9 |
2018 |
312.1 |
2020 |
296.4 |
2012 |
275.4 |
216 |
태백 |
1985.08.01. |
1990 |
676.2 |
1999 |
574.5 |
2003 |
530.5 |
2020 |
528.9 |
1985 |
523.5 |
251 |
고창군 |
2007.11.01. |
2019 |
396.1 |
2016 |
343.5 |
2012 |
326.9 |
2018 |
325.0 |
2020 |
308.9 |
252 |
영광군 |
2007.11.26. |
2019 |
442.2 |
2012 |
390.4 |
2016 |
387.3 |
2018 |
363.1 |
2020 |
355.1 |
253 |
김해시 |
2008.02.13. |
2016 |
641.6 |
2012 |
413.5 |
2018 |
410.7 |
2019 |
388.8 |
2020 |
366.7 |
255 |
북창원 |
2008.12.26. |
2016 |
798.3 |
2012 |
663.0 |
2020 |
564.4 |
2019 |
564.3 |
2018 |
461.4 |
257 |
양산시 |
2008.12.26. |
2016 |
780.8 |
2020 |
554.3 |
2012 |
529.6 |
2018 |
451.8 |
2019 |
399.4 |
263 |
의령군 |
2010.06.21. |
2016 |
582.9 |
2019 |
550.2 |
2012 |
448.2 |
2018 |
367.5 |
2020 |
366.1 |
276 |
청송군 |
2010.09.01. |
2019 |
371.3 |
2016 |
368.0 |
2018 |
306.0 |
2014 |
286.9 |
2020 |
274.1 |
283 |
경주시 |
2010.08.06. |
2016 |
620.3 |
2019 |
514.0 |
2012 |
408.0 |
2018 |
360.0 |
2020 |
342.0 |
- 13 -
지점 |
1위 |
2위 |
3위 |
4위 |
5위 |
|||||||
번호 |
명 |
관측개시 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
연도 |
값 |
172 |
고창 |
2010.12.01. |
2020 |
2.6 |
2012 |
2.6 |
2013 |
2.5 |
2016 |
2.4 |
2018 |
2.3 |
201 |
강화 |
1972.01.11. |
2015 |
1.9 |
2020 |
1.8 |
2017 |
1.8 |
2013 |
1.8 |
2012 |
1.8 |
217 |
정선군 |
2010.08.06. |
2020 |
1.7 |
2013 |
1.6 |
2012 |
1.6 |
2019 |
1.4 |
2018 |
1.4 |
245 |
정읍 |
1970.01.05. |
2010 |
1.4 |
2009 |
1.4 |
1973 |
1.4 |
2020 |
1.3 |
2019 |
1.3 |
247 |
남원 |
1972.01.04. |
2020 |
1.8 |
2015 |
1.7 |
2014 |
1.7 |
2019 |
1.6 |
2016 |
1.6 |
254 |
순창군 |
2008.07.16. |
2020 |
1.7 |
2012 |
1.7 |
2010 |
1.6 |
2009 |
1.6 |
2017 |
1.4 |
255 |
북창원 |
2008.12.26. |
2020 |
1.5 |
2013 |
1.5 |
2012 |
1.5 |
2009 |
1.5 |
2017 |
1.4 |
258 |
보성군 |
2010.02.08. |
2020 |
3.0 |
2010 |
2.9 |
2012 |
2.8 |
2019 |
2.7 |
2013 |
2.6 |
263 |
의령군 |
2010.06.21. |
2020 |
1.3 |
2012 |
1.2 |
2013 |
1.1 |
2011 |
1.1 |
2010 |
1.1 |
264 |
함양군 |
2010.06.21. |
2012 |
1.3 |
2020 |
1.0 |
2017 |
1.0 |
2013 |
1.0 |
2010 |
1.0 |
271 |
봉화 |
1988.01.01. |
2015 |
1.4 |
2013 |
1.4 |
2020 |
1.3 |
2019 |
1.3 |
2017 |
1.3 |
273 |
문경 |
1973.01.01. |
1995 |
1.8 |
2020 |
1.7 |
2017 |
1.7 |
2012 |
1.7 |
2002 |
1.7 |
276 |
청송군 |
2010.09.01. |
2020 |
1.1 |
2019 |
1.1 |
2018 |
1.1 |
2017 |
1.1 |
2013 |
1.1 |
283 |
경주시 |
2010.08.06. |
2020 |
2.6 |
2012 |
2.3 |
2011 |
2.3 |
2010 |
2.2 |
2017 |
2.1 |
289 |
산청 |
1972.03.30. |
2012 |
1.7 |
2020 |
1.6 |
2002 |
1.6 |
2013 |
1.5 |
2009 |
1.4 |
- 14 -